Türkiye’de organizasyonların / şirketlerin başarılı olamama nedeni, önemli bir yönetim konusundan ortaya çıkıyor. Çocukluktan başlayıp eğitimde de süren Türk kıyaslama yapısı yüzünden ( O, senden daha başarılı) büyük bir ego problemi almış başını gidiyor. Hala çoğu kişi, kendi dediği olsun isteyen, 3 yaşındaki çocuk hali gibi davranıyor.
Çoğu şirketin başarısızlığa doğru gitmesinde hep bu yönetim problemi var. Yönetim yapılırken ego sorunu aşılamadığı için iletişim tek yönlü, geribildirim çok sağlıksız ve genellikle eleştiriye/yıkıcılığa dayalı. İnsanlar iletişim kurarken organizasyonun başarısından veya işin doğru yapılmasından çok, kendi dediklerinin doğru olduğunu ve mutlaka kendi dediklerinin yapılması gerektiğini düşünüyorlar. Hemen, bununla ilgili küçük bir öykü kurgulayalım
“Büyük bir kurumsal şirkette, iç duvarları ne renk yapalım tarzında küçük bir konuda büyük fırtınalar kopmak üzereydi. Genel Müdür Ayşe, vanilya çiçeği rengi isterken, Yönetim Kurulundan Ayla, kum beji olsun diye bastırıyordu. Bu arada Eğitim Müdürü Ahmet ise çalışanlar uyumasın diye buz beyazı diye diretiyordu. Çalışanlara gelince, sevkıyat bölümü sarı kırmızı diye bastırırken, çoğunluğu Beşiktaşlı olan üretim bölümü siyah beyaz diyordu. Beyaz yakalılar ise koca renk skalası yetmemiş gibi birkaç boya firmasından skala almış, boş vakitlerinde Google’dan şirket duvarları ne renk olmalı diye arama yapıyorlardı.
Fotoğraf: Flickr – Greg Westfall – the red wall and the boy
Sonunda, Yönetim Kurulundan Ayla hanımın dediği kum beji seçildi ve bu olaydan sonra, Genel Müdür motivasyonunun yarısını kaybetti. Eğitim Müdürü ise istifanın eşiğinden zor vazgeçirildi. Sonuç: Ayla hanım hariç herkes mutsuz ve kendini değersiz hissediyordu şirkette. İnsan Kaynakları da durumdan ders almış, gelecek sene aynı sektörden işyerlerine boya rengi bakmak için benchmarking gezisi düzenleme kararı almıştı. Beşiktaşlı IT Müdürü ise, gelecek sene belediyelerin vapur renkleri anketi gibi şirketin internet sitesine bir anket koymaya karar vermişti. Muhtemelen oylamada sayıca fazla olan üretimciler şirketi gelecek sene siyah beyaz yapacaklardı. Ha bir de şirket psikoloğu kırmızı saldırganlaştırır bunu da atlamayalım arkadaşlar demişti :) Bu arada bu büyük şirkette sıra gelirse şirket lider şirketler gibi inovasyon yapacak, satışlar patlayacak ve karlı artacaktı!”
Türk şirketlerinde iletişim kurarken “Ben kazanacağım ve benim dediğim olacak” Ego sorunu oldukça büyük. Oysa Ego varken iletişim monolog olur ama iletişim diyalogdur. En tepeden başlayarak egodan kurtulmak gerekiyor lakin “Egosu çok yüksek olmayan yönetici olamaz” diyen danışmanlar ortalıkta fink atarken bu biraz zor. Hele bu danışmanların çoğunun batan/başarısız yabancı şirketlerden piyasaya dağılmış olduğu düşünülürse oldukça zor.
Haklı ya da haksız olmayı tartışmak yerine, egomuzdan sıyrılıp doğru olanı bulmak için tartışma yapmayı öğrenmemiz gerekiyor. Tüm bunları yaptıktan sonra, şirketlerimizde ve organizasyonlarımızda sıra karlılık, verimlilik ve inovasyona gelebilir.
